Ως θεσμός στην Ελλάδα καθιερώθηκε το 1955, ενώ στην Δυτική Ευρώπη από το τέλος του προηγούμενου αιώνα, κάλυψε μια κοινωνική και οικονομική ανάγκη των ανθρώπων που ασχολούνται με τις επιχειρήσεις. Η ανάγκη αυτή ήταν να διοικούν οι ίδιοι την εταιρεία τους, αλλά να ευθύνονται μόνο μέχρι του ποσού που συμμετέχουν σε αυτή. Παλαιότερα, οι επιχειρηματίες χρησιμοποιούσαν τη μορφή της ανώνυμης εταιρείας για να συγκαλύψουν μια οικογενειακή επιχείρηση.
Στην Εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης συμμετέχουν ονομαστικά ορισμένα πρόσωπα. Καθένα από αυτά ευθύνεται μόνο μέχρι του ποσού της εταιρικής του μερίδας, που δεν μπορεί να παρασταθεί με μετοχές και δεν μπορεί να μεταβιβαστεί αν δεν συμφωνούν όλοι οι εταίροι. Επομένως, στην εταιρεία περιορισμένης ευθύνης συνδυάζονται πλεονεκτήματα των ομόρρυθμων εταιρειών και ανώνυμων εταιρειών, ενώ δεν αντιμετωπίζει δυσχέρειες στην ίδρυση της και τη διάλυση της και ούτε απαιτούνται μεγάλα κεφάλαια σε σχέση με τις Ανώνυμες. Η Εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης διοικείται από τη γενική συνέλευση των εταίρων. Η διαχείριση της εταιρείας ανήκει κατ’ αρχήν σε όλους τους εταίρους, αλλά οπωσδήποτε υπάρχει η δυνατότητα να διοριστούν διαχειριστές, ή διαχειριστής που να είναι εταίρος ή όχι.
Η εταιρεία περιορισμένης ευθύνης διοικείται από τη γενική συνέλευση των εταίρων. Η διαχείριση μιας εταιρείας ανήκει γενικά σε όλους τους εταίρους, αλλά είναι πάντοτε δυνατό να διοριστεί ένας διευθυντής ή ένας διαχειριστής, ανεξάρτητα από το αν είναι συνεργάτης ή όχι.
Μονοπρώσοπη εταιρεία. Υπάρχει η δυνατότητα (σύμφωνα με τον άρθρο 43Α του Ν.3190/1955[1]) δημιουργίας Ε.Π.Ε. η οποία να έχει μέτοχο μόνο ένα πρόσωπο (φυσικό ή νομικό). Πάντως η σύσταση ή η μετατροπή σε Μονοπρόσωπη Ε.Π.Ε. θεωρείται άκυρη αν το μοναδικό πρόσωπο που συμμετέχει σε αυτήν είναι ταυτόχρονα και το μοναδικό πρόσωπο σε άλλη, επίσης Μονοπρόσωπη, Ε.Π.Ε. ή το μοναδικό πρόσωπο είναι μια άλλη Μονοπρόσωπη Ε.Π.Ε
Η Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρεία[1] – (Ι.Κ.Ε.) είναι μία εταιρική μορφή. Πρόκειται για μια σχετικά νέα και καινοτόμα μορφή. Η εισαγωγή της ανακοινώθηκε στης 11. Απρίλη 2012 στο ΦΕΚ Α 86 με τον νόμο 4072/2012.
Στης 29. Μαΐου 2013 ανακοινώθηκε στο ΦΕΚ Α 120 με τον νόμο 4155/2013 μια τροποποίηση του νόμου 4072/2012. Πλέον το κεφάλαιο της Ι.Κ.Ε. μπορεί να είναι και μηδενικό (αντί για 1€ πού ήταν στην περίοδο 2012-2013). Έτσι μία Ι.Κ.Ε. μπορεί να μείνει και χωρίς καθόλου κεφάλαιο, π.χ. μετά από απρόβλεπτη μείωση κεφαλαίου, χωρίς αυτό αυτομάτως να έχει αρνητικές επιπτώσεις για την εταιρία, π.χ. όταν έχει ακόμα εξωκεφαλαιακές εισφορές.
Σύσταση Ι.Κ.Ε. Η ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρεία συστήνεται μέσω της Υπηρεσίας Μιας Στάσης και συνιστάται από ένα ή περισσότερα φυσικά ή νομικά πρόσωπα. Η σύσταση της Ι.Κ.Ε. μπορεί να γίνει με ιδιωτικό έγγραφο (συμφωνητικό) είτε με συμβολαιογραφικό έγγραφο μόνο αν επιβάλλεται ειδική διάταξη του νόμου π.χ. εισφορά ακινήτου. Η σύσταση γίνεται μέσω της αρμόδιας υπηρεσίας του Γ.Ε.ΜΗ. Το κόστος σύστασης είναι ελάχιστο γιατί δεν καταβάλλονται αμοιβές και τέλη δημοσίευσης στο Φ.Ε.Κ. Α.Ε. και Ε.Π.Ε. Η Ι.Κ.Ε. υποχρεούται να αποκτήσει εταιρική ιστοσελίδα μέσα σε ένα μήνα.
Έδρα Η Ι.Κ.Ε. έχει την έδρα της στο δήμο που αναφέρεται στο καταστατικό της. Η πραγματική της έδρα μπορεί να είναι σε άλλο κράτος μέλος, αυτό σημαίνει ότι η καταστατική έδρα δεν συμπίπτει πάντα με την πραγματική έδρα της Ι.Κ.Ε.
Διάρκεια Αν δεν ορίζεται στο καταστατικό, ο χρόνος είναι 12 έτη από τη σύσταση της ή αλλιώς θα είναι ορισμένου χρόνου, όσο ορίζεται στο καταστατικό της.
Φορολογία Ι.Κ.Ε. Για τις Ι.Κ.Ε. ο φόρος υπολογίζεται με συντελεστή 26% στο συνολικό φορολογητέο εισόδημα. Στα κέρδη που διανέμουν οι Ι.Κ.Ε. στους εταίρους γίνεται παρακράτηση φόρου 10% (φόρος μερισμάτων). Ο φόρος που παρακρατήθηκε αποδίδεται στην οικεία Δ.Ο.Υ. εφάπαξ με δήλωση που υποβάλλεται μέσα στον επόμενο μήνα.
Η Ανώνυμη Εταιρεία (Α.Ε.) είναι εταιρεία, της οποίας το κεφάλαιο είναι διαιρεμένο σε μετοχές. Το νομικό της πλαίσιο διαμορφώθηκε από τον κωδικοποιημένο νόμο 2190/1920 «Περί Ανωνύμων Εταιρειών»[1], που αποτέλεσε και το επιμέρους «Δίκαιο της Α.Ε.». Σύμφωνα με το Εμπορικό Δίκαιο η Α.Ε. είναι πάντα εμπορική εταιρεία ακόμα και όταν δεν ασκεί εμπορία. Για τη σύστασή της πρέπει να είναι συγκεντρωμένο το κατώτατο όριο μετοχικού κεφαλαίου 25.000 ευρώ σύμφωνα με το άρθρο 15 του Νόμου 4548/2019, ΦΕΚ Α’ 104/2018[2]. Πριν από αυτό το νόμο και σύμφωνα με την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου της 12/12/2012, ΦΕΚ 240 Α’ το κατώτατο όριο ανέρχονταν σε 24.000 ευρώ και πριν από αυτήν το ποσό ορίζονταν στα 60.000 ευρώ σύμφωνα με το νόμο 2190/1920.[ασαφές]
Η ανώνυμη εταιρία μπορεί να ιδρυθεί από ένα ή περισσότερα πρόσωπα ή να καταστεί μονοπρόσωπη με τη συγκέντρωση των μετοχών σε ένα μόνο πρόσωπο» (άρθρο 1 παρ.3 ). Σύμφωνα με το νόμο 3694/2007[3] είναι δυνατή η σύσταση ανώνυμης εταιρείας από ένα πρόσωπο το οποίο θα είναι ο μοναδικός μέτοχος ή θα κατέχει τη συντριπτική πλειοψηφία του μετοχικού κεφαλαίου. Η μονοπρόσωπη εταιρεία περιορίζει τον επιχειρηματικό κίνδυνο.
Η Ανώνυμη Εταιρεία πρέπει να διατηρεί ορισμένες διατυπώσεις δημοσιότητας, οι οποίες προστατεύουν τους καλόπιστους τρίτους και τους συναλλασσόμενους. Μέσα σε αυτές είναι η δημοσίευση των ετήσιων αποτελεσμάτων κατά ορισμένο τρόπο (δηλ. τον Ισολογισμό, τα Αποτελέσματα Χρήσεως και Αποτελέσματα Διαθέσεως τηρώντας το Ελληνικό Γενικό Λογιστικό Σχέδιο) στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και σε μία πολιτική εφημερίδα. Στις Α.Ε. το εταιρικό κεφάλαιο διαιρείται σε ίσα μέρη, τις μετοχές, οι οποίες είναι ανώνυμες ή ονομαστικές, και μεταβιβάζονται ελεύθερα, εκτός αν το καταστατικό υποβάλλει το αμεταβίβαστό σε ορισμένους περιορισμούς («δεσμευμένες μετοχές»). Κάθε μέτοχος ευθύνεται μέχρι και το ποσό της εισφοράς του. Σύσταση Α.Ε.
Η ίδρυση της Α.Ε. προϋποθέτει έγκριση της Διοικήσεως (Υπουργείου Ανάπτυξης ή αρμόδιας Νομαρχίας), μόνο όμως αν το κεφάλαιο υπερβαίνει τα 3 εκ. ευρώ, και καταχώριση της έγκρισης και του καταστατικού, στο Μητρώο Α.Ε. Περίληψη της σχετικής καταχώρισης δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (Τεύχος Α.Ε. & Ε.Π.Ε.) η οποιαδήποτε δημόσια εφημερίδα.
Στην Α.Ε. η ιδιοκτησία της επένδυσης διαιρείται σε ίσα μέρη – μετοχές που είναι ανώνυμες ή καταχωρημένες και ελεύθερα μεταβιβάσιμες, εκτός εάν το καταστατικό θέτει τον αγοραστή σε περιορισμούς (“reserved shares”). Κάθε μέτοχος είναι υπεύθυνος για το ποσό της συνεισφοράς του.
Ίδρυση του AΕ. Η ίδρυση εταιρείας κοινών μετοχών απαιτεί έγκριση από την Αρχή (Υπουργείο Ανάπτυξης ή αρμόδια Νομαρχία), αλλά μόνο αν το κεφάλαιο υπερβαίνει τα 3 εκατ. Ευρώ και η καταχώρηση της έγκρισης και του καταστατικού στο Μητρώο Α.Ε. Περίληψη των σχετικών καταστατικών δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (τεύχος της AΕ & Ltd.).
Όργανα της Α.Ε. Το ανώτατο όργανο της Α.Ε. είναι η Γενική Συνέλευση (Γ.Σ.), στην οποία λαμβάνονται όλες οι μεγάλες αποφάσεις. Την Γενική Συνέλευση απαρτίζουν οι μέτοχοι της εταιρείας. Οι συνελεύσεις είναι έκτακτες και τακτικές. Τακτική Γενική Συνέλευση γίνεται τουλάχιστον μία φορά το έτος. Κάθε μετοχή αποτελεί μία ψήφο και καθένας έχει δικαίωμα να ψηφίσει ή και να ψηφιστεί. Στις Γενικές Συνελεύσεις γίνεται η ψηφοφορία για τη σύνθεση του επόμενου Διοικητικού Συμβουλίου, ορίζονται τα καθήκοντα του, λαμβάνονται αποφάσεις για σημαντικά ζητήματα όπως ο καθορισμός της μακροχρόνιας πολιτικής της εταιρείας και παρουσιάζονται τα αποτελέσματα που πέτυχε η εταιρεία την προηγούμενη χρήση και εγκρίνεται ο ισολογισμός της. Τέλος οποιαδήποτε αλλαγή στο Καταστατικό της εταιρείας πρέπει να αποφασιστεί από Γενική Συνέλευση.
Το Διοικητικό Συμβούλιο (Δ.Σ.) αποτελείται από τα μέλη που ψηφίστηκαν στην Γενική Συνέλευση και έχει το καθήκον της επίβλεψης της εταιρείας και της χάραξης πολιτικής και στρατηγικής αυτής. Έτσι το Διοικητικό Συμβούλιο συνεδριάζει για πολύ σημαντικά ζητήματα και παρακολουθεί την πορεία της εταιρείας στην αγορά. Το Διοικητικό Συμβούλιο εκλέγει τον Πρόεδρό του, ο οποίος είναι υπεύθυνος για τον συντονισμό των εργασιών του, καθώς και τον “Διευθύνοντα Σύμβουλο”, ο οποίος ασκεί την διοίκηση και εκπροσώπηση της εταιρείας. Ο Πρόεδρος και ο Διευθύνων Σύμβουλος μπορεί να είναι συχνά το ίδιο πρόσωπο, ενώ μπορεί να οριστούν περισσότεροι από ένας Διευθύνοντες Σύμβουλοι.
Νομικά ζητήματα Άλλα νομικά ζητήματα αφορούν τους όρους δημοσιότητας της Γενικής Συνέλευσης όπως τη δημοσίευση σε εφημερίδα πρόσκλησης των μετόχων για να συμμετάσχουν στην Γ.Σ. είκοσι ημέρες πριν από αυτήν. Διατάξεις για αυξημένη ή απλή απαρτία της Γ.Σ., τροποποιήσεις του Καταστατικού της κ.α.
Μία Α.Ε. απαγορεύεται (με μερικές εξαιρέσεις) να αποκτήσει τις μετοχές της. Μπορεί ωστόσο να αγοράσει ένα μικρό ποσοστό αυτών για να τις διαθέσει στο προσωπικό της. Η Α.Ε. υπόκεινται στον έλεγχο των αποτελεσμάτων και του ισολογισμού της – τόσο για διαπίστωση ή όχι φοροδιαφυγής και σωστής τήρησης των απαραίτητων βιβλίων όσο και – από τους Ορκωτούς Ελεγκτές και Λογιστές οι οποίοι ελέγχουν την επιχείρηση εκ μέρους των μετόχων και πιστοποιούν την ορθότητα των αποτελεσμάτων (όταν αυτά είναι ορθά).
Διαπραγμάτευση μετοχών Το ελάχιστο Μετοχικό Κεφάλαιο ανέρχεται σε 24.000 ευρώ και είναι ολοσχερώς καταβεβλημένο κατά τη σύσταση της εταιρείας. Η ονομαστική αξία κάθε μετοχής δεν μπορεί να οριστεί κατωτέρα των τριάντα λεπτών (0,30) του ευρώ ούτε ανωτέρα των εκατό (100) ευρώ.[4]
Μία Α.Ε. μπορεί να εισαχθεί σε ένα Χρηματιστήριο για την διαπραγμάτευση των μετοχών της. Ωστόσο για την εισαγωγή σε μεγάλα χρηματιστήρια χρειάζονται αυστηρά κριτήρια να ικανοποιούνται και αυξημένες διατυπώσεις δημοσιότητας. Όλοι μπορούν να αποκτήσουν ελεύθερα μετοχές και να τις μεταβιβάσουν όποτε επιθυμούν. Σε μία μετοχή η οποία είναι εισηγμένη στο Χρηματιστήριο, η τιμή της, πέραν του μεριδίου του εταιρικού κεφαλαίου περιέχει και Πληροφορίες. Οι πληροφορίες αυτές (για την αγορά και την επιχείρηση) μαζί με την προσφορά και ζήτηση των μετοχών συχνά προκαλούν διακυμάνσεις της τιμής της χωρίς ουσιαστικά να μειώνεται ή να αυξάνεται πραγματικά το εταιρικό κεφάλαιο.
Πηγή: Βικιπαίδια
